Verslag Communicatie Tafelvoorstelling in ’t Vinkhuys

Foto: organisatie Communicatie Tafelvoorstelling

Vanmiddag schoven een aantal mensen uit de wijk Vinkhuizen en de gemeente Groningen gebroederlijk aan tafel voor de Communicatie Tafelvoorstelling van kunstenaar Elly van Eeghem in ’t Vinkhuys.

Op de tafel stond niet meer dan een stuk karton. In het midden van het omhoog gevouwen karton stond een blauw, oplichtende rechthoek uitgesneden. Dit verbeeldt de ruimte die je niet ziet in een stad, vertelt Elly.

Ook, vertelt zij, dat de voorstelling zo klein moet zijn omdat deze in haar koffer moet passen om geriefelijk met de trein te kunnen reizen. Zij komt namelijk uit het Belgische Gent. Waar zij huishoudt met haar initiatieven voor de “publieke” ruimte. Dit mag tussen aanhalingstekens gezet worden, volgens haar, want in hoeverre is de publieke ruimte nog van de mensen die er wonen?

Met rake voorbeelden uit Gent, Berlijn en een Canadese stad schetst zij de tekentafel van de projectontwikkelaars en de verkwanselde gemeentegronden.

Groene ruimte verdwijnt, sociale woningbouw wordt een onbetaalbaar prestigeproject, woontorens zonder buitenruimte werpen schaduw op de tuinen van de gefortuneerden die zich terugtrekken in autoluwe straten met een schijnheilig gedenkteken ter herinnering aan wat eens was. Om over het verkeer dat via aangewezen aansluitingen en afsluitingen door andere verblijfgebieden dendert maar te zwijgen.

Het contrast tussen de ruimte hebben en minder ruimte hebben wordt akelig zichtbaar in haar filmbeelden. Met poppetjes en huisjes die op een kaart in het karton zijn gepind laat zij zien wat stadsontwikkeling betekent door de ogen van de bewoners in arbeiderswijken. In een soort levend archief legt zij de herinneringen van die bewoners vast aan de hand van hun belevenissen aan- en in de openbare ruimte. Zo ontstaat er een buurtbioscoop, een atelier, iemand die knielappen brengt aan tuinierders, een buurtwinkeltje wat een waardevolle ontmoetingsplek blijkt. Mag dat zomaar?, is een veel gehoord bezwaar.

De geheime plekjes in een stad waar je lekker ongezien kan recreëren en verdwijnen. Dat is voor de leefbaarheid geen goede zaak, stelt Elly. Als voorbeeld noemt zij een initiatief van een manneke uit haar wijk die een doel schilderde op een blinde muur voor de jeugd om doelpunten te kunnen maken. Hier werd door de woningbouwvereniging onmiddellijk over heen geschilderd met rode verf. Hoe leuk zou het geweest zijn als het doel lichtroze door de verf had heen geschemerd. De waarheid was dat er keurig, dekkende verf gebruikt werd. Jammer. Toch bleven er genoeg absurde situaties over om meerdere voorstellingen met belevenissen van bewoners en hun veranderende omgeving te vullen.

Auteur: Christa van Mechelen

Vinkhuizen, 6 November 2022