‘Je leert als het ware de lucht lezen’ – Kunst in Vinkhuizen
Spreek tekst uit
Wanneer je in de buurt van de Siersteenlaan woont of wel eens een avondwandeling maakt door Vinkhuizen, zijn de zeventien lichtmasten in parkgebied Eelderbaan je vast niet ontgaan. Deze lichtmasten werden in 2007 geplaatst. De Westerkrant ging langs bij Erick de Lyon, architect uit Amsterdam en de ontwerper van het kunstwerk.
‘In de pitchfase, voorafgaand aan het ontwerp, had ik overleg met de stedenbouwkundige van Groningen,’ vertelt de maker. ‘Groningen is concentrisch opgebouwd, met Vinkhuizen als de laatste ring. Daar wilde ik aanvankelijk op inspelen.’ Maar de stad groeide juist buiten de ringen, bijvoorbeeld met de Euroborg. Hij herinnert zich hoe uitbreidingen destijds bijna tot een ‘grondoorlog’ leidde: ‘Boeren hadden opties genomen om grond waar de gemeente wilde bouwen, wat voor veel spanning zorgde en de structuur van de ringen doorbrak.’
Wat je op de grond ziet, zie je terug in de lucht
Voor de maker stond de leesbaarheid van de stad centraal. ‘Het mooie aan Groningen is dat je de stad nog als leesbaar kunt ervaren door de parken, zoals het Noorderplantsoen en het Stadspark, maar ook door de groene singels. Je weet meteen waar je bent, het zijn de richtingsaanwijzers in de stad’. Over park Eelderbaan zegt hij: ‘Oorspronkelijk was hier een snelweg gepland, maar het is een lang park geworden, heel anders dan andere parken. Het wordt zelfs onderbroken door een weg.’
De Lyon werkte samen met Els van der Laan van landschapsbureau Noordpeil, die het ontwerp voor het park had gemaakt. ‘Ik besloot de lijnen van haar ontwerp te volgen, inclusief de knik. Die knik heb ik verwerkt in de stand van de lichtmasten en in de vorm van de masten zelf. Wat je op de grond ziet, zie je terug in de lucht.’
Het pad stopt bij het water, maar de lijn loopt visueel door in het water, en daarom zijn er ook lichtmasten in het water geplaatst. Om de lengte van het park te benadrukken, kwamen ze uit op zeventien lichtmasten. ‘Een lichtspecialist uit Groningen hielp ons met de technische uitdagingen. De LED-lampen zijn gekoppeld aan de windrichting en afhankelijk van waar de wind vandaan komt, veranderen de lampen van kleur. Als de wind draait, verandert de kleur van de lampen mee. De overgang van de ene kleur naar de andere gebeurt door de wind zelf: de nieuwe kleur wordt als het ware ‘ingeblazen’.’ De Lyon merkt op dat op dit moment niet alle lampen functioneren en hij gaat ervan uit dat dit snel wordt meegenomen in het onderhoud.
Je leert de lucht lezen
De kunstenaar hoopt dat bezoekers van het park, wanneer ze de lichtmasten zien, niet alleen weten waar ze zijn, maar ook iets meekrijgen van het weer. ‘Ik ben zelf zweefvlieger, en uit windrichtingen en wolken kun je zoveel aflezen. Vooral als je hier woont, moet het iets zijn dat je intrigeert. Als je ziet dat de lampen paars zijn, weet je: hé, het is noordoostenwind, dat komt niet zo vaak voor. Je leert als het ware de lucht lezen.’
Tijdens het interview kijkt hij omhoog en ziet een altocumulus (type wolk, zie afbeelding): ‘Dan weet ik dat er een warmtefront aankomt.’ Het einde van het kunstwerk wordt gemarkeerd door een ‘spin’ waarin alle windrichtingen en kleuren samenkomen.
Geborgenheid
Voor De Lyon is het belangrijk dat zijn ontwerpen mensen uitnodigen om de wereld om zich heen te beschouwen en het interessante daarvan te zien. Over de kleuren zegt hij: ‘Ik heb er lang over gedaan om de juiste kleuren te kiezen. Een Indiaan vertelde ooit dat hij bij elke windrichting een bepaalde kleur ziet, en dat hij zich dan ook verbonden voelt met zijn voorouders. Als je dat tot je door laat dringen, ben je ineens omgeven door al die kleuren, en door de liefde van je voorouders. Dat gevoel van geborgenheid wilde ik ook in het kunstwerk leggen.’
Hij koos de kleuren op basis van zijn eigen gevoel bij de windrichtingen: het oosten is voor hem mystiek, dus werd dat lavendel; het noorden voelt koud, dus oceaanblauw; de warmere kleuren gaf hij aan het zuiden. Wie langs de lichtmasten loopt, kan aan de hand van de kleur zien uit welke richting de wind waait: Noord – oceaanblauw; Noordoost – wit; Oost – lavendel; Zuidoost – magenta (hard roze); Zuid – rood; Zuidwest – geel; West – groen; Noordwest – blauw.
De Lyon heeft meer projecten in Groningen en omgeving gerealiseerd, zoals de stenen van Vasalis bij Museum Havezate Mensinge in Roden (een overzicht is te vinden op delyon.nl). Voor hem is het belangrijk dat een kunstwerk ergens op slaat en verbonden is met de plek: ‘Een goed kunstwerk verbindt.’
Foto & tekst: de Westerkrant. Kijk voor meer berichten van de Westerkrant op hun website.
Volg ons op Instagram of Facebook voor snelle updates over uw wijk. Wilt u zelf nieuws of een activiteit delen? Stuur uw bericht via ons contactformulier.